Sperm kalitesi son birkaç on yılda önemli ölçüde bozuldu. 185’den fazla çalışmayı içeren yakın tarihli bir analiz, Batı ülkelerinde 1973’ten 2011’e kadar toplam sperm sayısı ve serum testosteron seviyelerinin yüzde 50 ila 60 oranında düştüğünü gösteriyor.

Sigara veya alkol tüketiminin yanı sıra hormon bozuculara maruz kalma veya hava kirliliği gibi çevresel faktörlerin de söz konusu olduğu görülüyor.

Araştırmalar, ağırlıklı olarak çiğ veya minimum düzeyde işlenmiş gıdalardan (balık, tavuk, sebze, meyve ve su) oluşan bir diyet, yani sağlıklı bir diyet uygulayanların, Batı tarzı, yani çok fazla işlenmiş gıda, kırmızı et, rafine tahıl, şekerli içecek ve şeker tüketenlere göre daha iyi sperm kalitesine sahip olduğunu göstermektedir. Sağlıklı beslenen erkeklerde sperm sayısı daha yüksektir.

SPERM KALİTESİNİ ARTIRMAK İÇİN BESLENME İPUÇLARI

Kısırlık dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15’ini etkiler, vakaların yüzde 40 ila 50’sinden erkek sorumludur. Doğurganlıktaki düşüş gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde daha fazladır. Kısırlık, bu bölgelerde yaşam tarzlarının bir sonucu gibi görünüyor. Kirlilik, stres, tütün, alkol, ilaçlar ve kötü beslenme alışkanlıkları gibi faktörler doğurganlığı etkiliyor.

İşte kısırlığa karşı koruyucu bir diyetin temellerini oluşturmak için bilinmesi gerekenler.

Meyve ve Sebzeler

Antioksidanlar açısından zengin olan bu gıdalar, hareketliliği ve sperm canlılığını artırır. Oksidatif stresin sperm DNA’sında neden olduğu hasara karşı koruma sağlar. Meyve ve sebzeler başta B9 vitamini (folik asit) olmak üzere en iyi mineral ve vitamin kaynaklarıdır. Daha yüksek folik asit alımına sahip erkeklerin sperm kromozom anormalliği riski daha düşüktür.

Doğal olarak yetiştirilen ve tercihen pestisit kullanılmayan çeşitli renklerdeki mevsimlik meyve ve sebzeleri tüketin.

Tam Tahıllar

Tahıl tüketiminin doğurganlık üzerindeki etkisi çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Tam tahıllarda bulunan lifler, sperm üretimini tetikleyen hormonal dengeye katılır.

Deniz Ürünleri

Bu gıdalar genellikle omega 3 bakımından zengindir ve tüketilmeleri sperm üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir. Çalışmalar, kırmızı et yerine balık tüketmenin daha sağlıklı erkek üreme hücreleri ile sonuçlandığını gösteriyor.

Küçük yağlı balıkları (sardalya, hamsi, uskumru) ve somon gibi büyük yağlı balıkları tercih ederek haftada 1-2 kez balık yiyin.

Tavuk ve Hindi

Düzenli tavuk ve hindi tüketimi astenozoospermi (sperm hareketliliğini etkileyen sperm anormalliği) riskini azaltır. Çalışmalar, bu tür yiyecekler ile doğurganlık arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, mekanizmalar bilinmemektedir.

Haftada 1 ila 3 kez kümes hayvanlarının tüketilmesi ve organik kümes hayvanlarının tercih edilmesi önerilmektedir.

Kuru Yemişler

Araştırmalara göre, kuru yemişler doğurganlık için en çok test edilen ve en uygun görülen besinlerdendir. Araştırmalar, düzenli ceviz tüketiminin (her gün 75 gr) sperm canlılığını ve hareketliliğini iyileştirdiğini gösteriyor.

Batı tarzı bir diyete 14 hafta boyunca badem, fındık veya ceviz eklenmesinin sperm canlılığını, hareketliliğini ve morfolojisini önemli ölçüde iyileştirdiğini gösteren çalışmalar vardır.

Kuru yemişler kahvaltıya ve atıştırmalıklara kolayca eklenebilir, bunlar çok iyi bir iyi yağ ve protein kaynağıdır.

KORUYUCU DİYETLER

Bazı gıdaların veya koruyucu bileşiklerin alımını artırmak yerine, doğrudan sağlıklı bir diyet benimsemesi daha kolay olabilir. Bilinen iki diyet, erkek doğurganlığını destekleyen beslenme şekli olarak uygundur.

Akdeniz Diyeti

Akdeniz diyeti, üreme kapasitelerini korumak için gerekli tüm unsurları sağlar. İyi yağlar (zeytinyağı ve yağlı balık) ve çok az hayvansal ürün (kırmızı et) eşliğinde iyi bir bitki kaynağıdır.

DASH Diyeti

Hipertansiyonu olan kişiler için tasarlanan bu diyet, Akdeniz diyetine benzerdir. Daha fazla meyve ve sebze içerir, daha az tuz ve hayvansal ürünlere sahiptir (balık hariç).